تأثیر مدیریت بقایای گیاهی گندم بر خصوصیات خاک و عملکرد آفتابگردان در سیستم کشت دوگانه

روش های مدیریت بقایای گیاهی با تأثیر مستقیم بر خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک نقش مؤثری بر پایداری تولید در اکوسیستم های زراعی و محیط زیست دارند. در این تحقیق اثر نحوه مدیریت بقایای گندم (سوزاندن بقایا، زیر خاک کردن و جمع آوری آنها) بر خصوصیات خاک در سیستم کشت دوگانه مورد بررسی قرار گرفت. تیمارهای آزمایش در قالب طرح آماری بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار مورد مقایسه قرار گرفتند. صفات اندازه گیری شده شامل عناصر غذایی نیتروژن، فسفر، پتاسیم، کلسیم، روی و منیزیم، مواد آلی خاک، ph خاک، وزن مخصوص ظاهری و نسبت کربن آلی به نیتروژن خاک (c/n) بود. اعمال تیمارهای مدیریت بقایا بر میزان عناصر غذایی قابل جذب خاک تأثیر داشت به طوری که میزان نیتروژن خاک در تیمار سوزاندن بقایا نسبت به شاهد کاهش یافت ولی این کاهش معنی دار نبود. این در حالی بود که فسفر، روی و پتاسیم خاک افزایش معنی داری یافت. در تیمار شخم بقایا میزان نیتروژن خاک کاهش معنی دار یافت. خارج کردن بقایای گیاهی گندم از خاک نسبت به شاهد تأثیر معنی داری بر عناصر غذایی خاک نداشت. برگرداندن بقایای گندم به خاک سبب افزایش معنی دار میزان مواد آلی و نسبت c/n شد. سوزاندن بقایای گیاهی میزان ph خاک به طور معنی داری افزایش داد، مدیریت بقایای گیاهی بر وزن مخصوص ظاهری خاک تأثیر نداشت. شخم بقایا گندم در خاک سبب کاهش معنی دار محصول آفتابگردان شد. سوزاندن بقایای گیاهی هر چند نسبت به روش های دیگر مدیریت بقایا، عملکرد محصول آفتابگردان را افزایش داد اما این افزایش معنی دار نبود.